لیزر واریس EVLA

لیزر واریس EVLA (Endovenous Laser Ablation) یک روش غیرجراحی و موثر برای درمان واریس پا است که به‌ویژه در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است.

این روش، که به‌عنوان یک درمان حداقل تهاجمی شناخته می‌شود، از تکنولوژی لیزر برای بسته‌سازی رگ‌های واریسی استفاده می‌کند.

در طی این فرایند، یک فیبر لیزری از طریق یک سوزن یا کاتتر به داخل رگ واریسی وارد می‌شود و با ایجاد حرارت، دیواره رگ را گرم کرده و آن را مسدود می‌کند.

این عمل باعث می‌شود که جریان خون از رگ آسیب‌دیده قطع شده و بدن به‌طور طبیعی رگ مسدود شده را جذب کند، در نتیجه بهبودی قابل توجهی در علائم واریس به‌وجود می‌آید.

این تکنیک در مقایسه با روش‌های جراحی سنتی مانند بستن رگ یا اسکلروتراپی، مزایای زیادی دارد، از جمله حداقل درد، کاهش زمان بهبودی، و نتایج بهتر در کوتاه‌مدت.

در واقع، درمان با لیزر EVLA به‌عنوان یک گزینه درمانی پیشرفته و کارآمد برای بیمارانی که از واریس رنج می‌برند، شناخته می‌شود و می‌تواند به‌عنوان جایگزینی مناسب برای جراحی‌های پرخطر و تهاجمی در نظر گرفته شود.

درمان واریس با لیزر به‌ویژه برای رگ‌های بزرگ و سیاهرگ‌های بزرگتر مناسب است و به بیماران این امکان را می‌دهد که سریع‌تر به فعالیت‌های روزانه خود بازگردند.

علل بروز واریس

واریس زمانی رخ می‌دهد که رگ‌های وریدی تحت فشار قرار گرفته و دیواره‌ها و دریچه‌های وریدی ضعیف شوند، که این امر منجر به اختلال در جریان خون و تجمع خون در داخل رگ‌ها می‌شود.

علل بروز واریس می‌تواند به عوامل مختلفی برگردد، از جمله:

اختلال در عملکرد دریچه‌های وریدی:

دریچه‌های موجود در وریدهای سطحی وظیفه هدایت خون به سمت قلب را دارند.

هنگامی که این دریچه‌ها دچار نقص می‌شوند و قادر به بسته شدن مناسب نباشند، خون به عقب برگشته و موجب ایجاد واریس می‌شود.

افزایش فشار داخل وریدی:

فشار بیش از حد در داخل وریدها می‌تواند به کشش و ضعف در دیواره رگ‌ها منجر شود.

این فشار معمولاً به علت ایستادن یا نشستن طولانی مدت، چاقی یا بارداری ایجاد می‌شود.

ژن‌های وراثتی و سابقه خانوادگی:

یکی از عوامل عمده ایجاد واریس، ارثی بودن این اختلال است.

افراد با سابقه خانوادگی واریس در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

اختلالات ژنتیکی در ساختار بافت‌های همبند مانند دیسکولاسیون کلاژن و الیاف الاستیک ممکن است باعث ضعف در دیواره‌های وریدی شوند.

افزایش سن:

با گذشت زمان، به‌طور طبیعی خاصیت الاستیسیته رگ‌ها کاهش می‌یابد، که می‌تواند منجر به ضعف دیواره‌های وریدی و ایجاد واریس شود.

اغلب افزایش سن مربوط به دهه‌های سوم و چهارم زندگی فرد می باشد.

هورمون‌های زنانه:

تغییرات هورمونی به‌ویژه در دوران بارداری، یائسگی و مصرف قرص‌های ضد بارداری می‌تواند منجر به تضعیف دیواره‌های وریدی و تسهیل بروز واریس شود.

این هورمون‌ها می‌توانند تأثیرات منفی بر روی الاستیسیته و عملکرد وریدها بگذارند.

چاقی و اضافه وزن:

وزن اضافی به‌ویژه در ناحیه شکم، فشار زیادی بر روی وریدهای پایینی ایجاد می‌کند، که می‌تواند موجب افزایش فشار داخل وریدی و در نهایت بروز انواع واریس شود.

بارداری:

در دوران بارداری، حجم خون در بدن افزایش یافته و به دلیل تغییرات هورمونی و فشاری که از رحم به وریدهای پایین بدن وارد می‌شود، احتمال بروز واریس افزایش می‌یابد.

عدم تحرک و فعالیت بدنی کم:

عدم تحرک و نشستن یا ایستادن طولانی مدت باعث اختلال در جریان خون و افزایش فشار در وریدها می‌شود.

این شرایط به‌ویژه در افرادی که ساعات زیادی را به‌صورت ثابت و بدون حرکت می‌گذرانند، بیشتر مشاهده می‌شود.

این عوامل می‌توانند به‌صورت مستقل یا ترکیبی موجب بروز واریس شوند، و شناخت علل زمینه‌ای می‌تواند در پیشگیری و درمان این بیماری مؤثر باشد.

نحوه انجام لیزر درون وریدی (EVLA)

نحوه انجام لیزر درون‌وریدی (EVLA) به‌عنوان یک روش درمانی برای واریس، نیاز به دقت و مهارت بالا دارد.

در ابتدا، پزشک منطقه درمانی را با استفاده از آنالژزی محلی (بی‌حسی موضعی) بی‌حس می‌کند تا بیمار در طول فرایند احساس درد نداشته باشد.

سپس، با استفاده از اولتراسوند و سونوگرافی داپلر، رگ واریسی مورد نظر شناسایی و مسیر دقیق آن مشخص می‌شود.

این تکنیک تصویربرداری کمک می‌کند تا پزشک مکان دقیق رگ آسیب‌دیده را تحت نظر داشته باشد و از آسیب به بافت‌های اطراف جلوگیری کند.

پس از تعیین محل رگ، یک کاتتر نازک و انعطاف‌پذیر از طریق یک سوزن به داخل ورید وارد می‌شود.

کاتتر معمولاً در نزدیکی دهانه رگ های عنکبوتی و واریسی قرار می‌گیرد.

در مرحله بعد، فیبر لیزری از داخل کاتتر به رگ واریسی هدایت می‌شود.

هنگامی که انرژی لیزر از طریق فیبر تابیده می‌شود، حرارت ایجاد شده موجب می‌شود که دیواره‌های رگ واریسی دچار آسیب شده و منجر به انسداد (ابلیشن) رگ گردد.

این فرایند به تدریج باعث کاهش و اختلال در جریان خون رگ آسیب‌دیده می‌شود و در نهایت رگ از سیستم گردش خون حذف می‌گردد.

در پایان، پس از تکمیل فرآیند لیزر، کاتتر از رگ خارج می‌شود و پزشک ممکن است از فشرده‌سازی یا باندینگ برای جلوگیری از خونریزی و کمک به بهبودی استفاده کند.

بیماران معمولاً بلافاصله پس از درمان قادر به انجام فعالیت‌های روزانه خود هستند، اگرچه توصیه می‌شود که پس از عمل برای چند روز از استفاده از پوشش فشاری و اجتناب از فعالیت‌های سنگین استفاده کنند.

این روش به‌طور معمول نیاز به بستری شدن ندارد و بیمار در همان روز مرخص می‌شود.

چه افرادی می توانند برای درمان با لیزر درون وریدی اقدام کنند؟

افرادی که دچار بیماری واریس یا نارسایی وریدی مزمن هستند و علائمی مانند تورم، درد، احساس سنگینی در پاها، یا تغییرات رنگ و بافت پوست را تجربه می‌کنند، می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای درمان با لیزر درون‌وریدی (EVLA) باشند.

این روش به‌ویژه برای بیمارانی که رگ‌های واریسی آن‌ها بزرگ‌تر از حد معمول بوده و یا در مناطق قابل دسترس در ساق و ران قرار دارند، مؤثر است.

افراد مبتلا به واریس اولیه که از علائم خفیف‌تر رنج می‌برند، می‌توانند از این درمان برای بهبود عملکرد و زیبایی ظاهری استفاده کنند، به‌ویژه در صورتی که درمان‌های غیرتهاجمی مثل درمان واریس با اسکلروتراپی نتوانسته‌اند به نتیجه مطلوب برسند.

افرادی که سلامت عمومی خوبی دارند و شرایط پزشکی خاصی مانند بیماری‌های قلبی، دیابت کنترل‌نشده، یا اختلالات انعقادی ندارند، به‌طور معمول برای درمان با لیزر درون‌وریدی مناسب‌تر هستند.

این درمان برای افرادی که به دنبال یک روش حداقل تهاجمی با دوره نقاهت کوتاه‌تر نسبت به جراحی‌های سنتی واریس هستند، مناسب است.

با این حال، افرادی که دارای عفونت فعال در ناحیه وریدی، یا مشکلات شدید گردش خون مانند ترومبوز وریدی عمقی (DVT) هستند، باید از این روش پرهیز کنند و ابتدا تحت درمان‌های دیگر قرار گیرند.

قبل از انجام درمان با لیزر، ارزیابی دقیق پزشکی و تصویربرداری به کمک اولتراسوند داپلر برای شناسایی وضعیت وریدها و علت های ایجاد واریس پا ضروری است.

مراقبت های قبل و بعد از لیزر درون وریدی (EVLA)

قبل از انجام درمان لیزر درون‌وریدی، بیمار باید یک ارزیابی کامل پزشکی از جمله تاریخچه پزشکی، وضعیت سلامتی عمومی و بررسی علائم بالینی انجام دهد.

از آنجا که واریس معمولاً با نارسایی وریدی مزمن همراه است، پزشک باید اطمینان حاصل کند که بیمار هیچگونه مشکل جدی مانند ترومبوز وریدی عمقی (DVT) یا اختلالات انعقادی ندارد.

ممکن است پزشک درخواست انجام اولتراسوند داپلر برای ارزیابی دقیق وضعیت وریدها و تعیین اندازه و موقعیت رگ‌های واریسی کند.

در صورتی که بیمار داروهای رقیق‌کننده خون مصرف کند، مانند آسپیرین یا وارفارین، ممکن است نیاز باشد که مصرف آن‌ها پیش از عمل قطع شود.

بیمار باید از خوردن وعده غذایی سنگین قبل از درمان خودداری کند، زیرا این امر ممکن است موجب احساس ناراحتی در طول فرایند شود.

پس از اتمام درمان، بیمار معمولاً می‌تواند بلافاصله به خانه بازگردد، اما لازم است که از جوراب فشاری استفاده کند تا به کاهش ورم و بهبود جریان خون کمک کند.

این جوراب‌ها باید به مدت ۲۴ ساعت پس از درمان و برای حداقل ۷ تا ۱۴ روز به‌طور مداوم پوشیده شوند.

در ابتدا، ممکن است بیمار احساس سوزش، درد خفیف یا کبودی در ناحیه درمان داشته باشد که این علائم به‌طور معمول ظرف چند روز تا یک هفته بهبود می‌یابند.

توصیه می‌شود که بیمار از فعالیت‌های سنگین مانند ورزش‌های شدید یا ایستادن طولانی مدت تا چند روز پس از درمان خودداری کند تا از افزایش فشار در وریدهای تحت درمان جلوگیری شود.

بیمار باید از قرار گرفتن در معرض گرمای شدید، مانند حمام داغ، سونا یا جکوزی، تا ۲ هفته پس از درمان خودداری کند.

عوارض لیزر درون وریدی (EVLA)

لیزر واریس EVLA به‌طور عمومی یک روش ایمن و کم‌عارضه است، اما مانند هر روش پزشکی دیگر، ممکن است برخی از عوارض جانبی در کوتاه‌مدت رخ دهد.

درد یا احساس سوزش در ناحیه درمانی یکی از شایع‌ترین عوارض است که معمولاً ظرف چند روز برطرف می‌شود.

کبودی و تورم در ناحیه‌ای که لیزر به آن وارد شده، ممکن است به‌ویژه در رگ‌های بزرگ‌تر مشاهده شود.

این علائم معمولاً پس از گذشت چند روز بهبود می‌یابند.

در موارد نادر، ممکن است عفونت محلی در محل وارد کردن سوزن یا کاتتر ایجاد شود که نیاز به درمان آنتی‌بیوتیکی دارد.

یکی دیگر از عوارض ممکن، ترومبوفلبیت (تورم و التهاب رگ‌های سطحی) است که در اثر لخته شدن خون در رگ‌های درمان‌شده به وجود می‌آید.

این مشکل معمولاً خفیف است و با استفاده از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و ماساژ مناسب قابل درمان است.

عوارض بلندمدت و جدی‌تر در درمان با لیزر درون‌وریدی نادر است، اما همچنان ممکن است در برخی موارد رخ دهد.

یکی از این عوارض آسیب به بافت‌های اطراف رگ است که به‌ویژه در صورت عدم استفاده صحیح از اولتراسوند داپلر در حین درمان می‌تواند رخ دهد.

در این موارد، ممکن است عروق مجاور آسیب دیده و خونریزی یا زخم ایجاد شود.

عارضه دیگری که می‌تواند به‌طور نادر بروز کند، ترومبوآمبولی ریه (PE) است.

به دلیل ورود لخته‌های خون به داخل جریان خون و حرکت آن‌ها به سمت ریه‌ها ایجاد می‌شود.

این عارضه به‌طور معمول در بیماران با سابقه اختلالات انعقادی یا بیماری‌های قلبی خطرناک‌تر است.

در برخی بیماران، ممکن است بازیابی ناقص رگ‌های درمان‌شده یا بروز ری کانالیزیشن (باز شدن مجدد رگ‌ها) اتفاق بیفتد که در این صورت ممکن است درمان‌های تکمیلی در کلینیک واریس مانند اسکلروتراپی یا درمان مجدد با لیزر لازم باشد.